امروزه شاید کمتر کسی باشد که نداند محیط زیست کره زمین در وضعیت بحرانی قرار دارد و خطر نابودی زیست بوم و از دست رفتن گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری یکی از مشکلات حاد امروز جوامع بشری است.
معمولا وقتی سخن از تخریب محیط زیست و تغییرات آب و هوایی در میان است، ناخودآگاه به حمل‌و‌نقل، تولید انرژی و عملیات صنعتی فکر می‌کنیم، اما موضوع دیگری وجود دارد که ممکن است شما را شگفت زده کند. بله واقعا شوکه کننده است که بدانید حدود نیمی از درخت‌هایی که به شکل صنعتی بریده می‌شوند، فقط صرف تولید کاغذ و مشتقات آن می‌شوند.
استفاده گسترده از کاغذ و همچنین محصولات مرتبط با آن، مانند صنایع چاپ و بسته‌بندی و صنایع غذایی مصرف انرژی و موارد دیگر به تخریب محیط زیست دامن می‌زند. به عنوان مثال، آیا می‌دانستید که فرآیند تولید یک کارتریج جوهری به تنهایی هشت کیلوگرم دی اکسید کربن تولید می‌کند.
استفاده از کاغذ با سرعتی بیشتر از قبل در حال افزایش است، بدون آن که بدانیم در کل چه نتایجی در پی خواهد داشت. مصرف افسار گسیخته از کاغذ، زیست بوم زمین را به سوی خطرات هولناکی سوق داده است. ما انسان‌ها پیش از این‌ها باید به صورت جدی به این موضوع می‌پرداختیم.
چرا کاهش مصرف کاغذ مهم است؟
در حال حاضر 40٪ از برداشت چوب صنعتی به محصولات کاغذی مربوط می‌شود و تا سال 2050 انتظار می‌رود تولید خمیر کاغذ و تولید کاغذ بیش از 50٪ تقاضای چوب صنعتی جهان را به خود اختصاص دهد.
علاوه بر این، سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO) تخمین می‌زند که تغییر فعلی کاربری اراضی منجر به 50،000 مایل مربع جنگل‌زدایی سالانه می‌شود.
با توجه به میزان تهاجمی جنگل زدایی و این واقعیت که فقط در ایالات متحده آمریکا 26 میلیون تن کاغذ (16٪ از کل مقدار دفع زباله) دور ریخته می‌شود، استفاده محدود از کاغذ عامل مهمی برای کاهش تخریب محیط زیست خواهد بود.
شاید شما هم فکر می‌کنید که پیشرفت تکنولوژی باعث کاهش مصرف کاغذ می‌شود و جای نگرانی نیست و تکنولوژی کارها را درست می‌کند.
اگر چنین است بدانید که شما تنها نیستید. این تفکر در حالی میان مردم رواج دارد که پیشرفت تکنولوژی به خصوص در عرصه رایانه و دانش دیجیتال نه تنها باعث کاهش مصرف کاغذ نشده است بلکه در ده‌های اخیر شاهد افزایش مصرف کاغذ نیز بوده‌ایم.
با توجه به چندین پیش‌بینی که در دهه 1970 محبوبیت پیدا کرد، تخمین زده می‌شد که دفاتر و ادارات به دلیل افزایش رو به رشد رایانه‌ها تا سال 2015 کاملا بدون استفاده از کاغذ فعالیت کنند. با این حال، به نظر می‌رسد این آمار دقیقا خلاف این پیش‌بینی را نشان می‌دهد؛ چرا که در حقیقت، طی 20 سال گذشته، مصرف کاغذ در ایالات متحده و کانادا از 92 میلیون تن به 208 میلیون تن رسیده است. این افزایش 126٪ است!
کاهش استفاده از کاغذ مزایای بسیاری برای ما به همراه خواهد داشت. قبل از این که بخواهیم در مورد مزایای آن صحبت کنیم، ابتدا باید بدانیم که چرا کاهش مصرف کاغذ مهم است؟
برای تولید کاغذ باید درخت‌ها را قطع کنند، وجود درخت عامل اصلی برای حفظ حیات در زمین است.
چیزی را تصور کنید که کربن را جذب کند، اکسیژن تولید کند، نیتروژن را برطرف کند، آب را تقطیر و پاک کند، انرژی خورشیدی را به عنوان سوخت جمع کند، قندها و مواد غذایی پیچیده‌ای تولید کند و با تغییر فصل‌ها تغییر کند و خود را تکرار کند.
در صورتی که چنین موجود پرفایده‌ای که نامش درخت است، وجود داشته باشد آیا نابود کردن آن برای تولید چیزی که بر آن بنویسیم عقلانی است؟
بیائید یک بار به این فکر کنیم که در صورت ادامه روند قطع درختان و تولید کاغذ چه اتفاقی برای فرزندان یا حتی خودمان در سال‌های نه چندان دور خواهد افتاد؟
چه راهکارهای برای کاهش مصرف کاغذ وجود دارد؟
راهکارهایی کاهش مصرف کاغذ در خانه
مقادیر زیادی کاغذ به روش‌های مختلف در خانه‌های ما مورد استفاده قرار می گیرد. در زیر، به چند نکته اشاره می‌کنیم که به ما امکان می‌دهد کاغذ کمتری مصرف کنیم:
1_بیشترین کاربرد کاغذ در خانه مربوط به حوله‌های کاغذی است.
حوله کاغذی نوعی کاغذ نرم و نسبتا ضخیم است که در اکثر کارهایی که به‌طور معمول در خانه انجام می‌دهیم از آن‌ها استفاده می‌کنیم. استفاده اصلی از حوله‌های کاغذی در آشپزخانه است. ما می‌توانیم به جای استفاده ازحوله کاغذی از حوله‌های نخی و پنبه‌ای قابل شست‌وشو که مخصوص آشپزخانه هستند، استفاده کنیم.
2_ بسیاری از افراد تمایل دارند از دستمال‌های کاغذی در مهمانی‌ها و مجالس استفاده کنند. بدیهی است که بعد از یک بار استفاده دیگر از آن استفاده نخواهید کرد اما همیشه می‌توانید از دستمال‌های پارچه‌ای با دوام و قابل شست‌وشو استفاده کنید. سعی کنید، دستمال‌های پارچه‌ای قابل شست‌وشو و بهداشتی تهیه کنید و از دستمال‌های کاغذی کمتر استفاده کنید.
3_کاغذهای را که از یک روی استفاده شده جمع کنید و برای کاغذ یادداشت از آن‌ها استفاده کنید.
4_آیا تمام روزنامه‌ها و مجله‌‌های که خریداری می‌کنید، خوانده می‌شوند و باید آن‌ها را ذخیره کنید؟ البته که این‌طور نیست، شما می‌توانید از آن‌ها برای بسته‌بندی و بعضی تزئینات و کارهای هنری استفاده کنید.
5_ هنگام خرید سعی کنید محصولاتی که کاغذ کمتری را انتخاب کنید، همچنین اگر می‌توانید جعبه مقوای اجناس را به فروشنده برگردانید تا مجددا از آن استفاده کند.
6_ امروزه بسیاری از افراد عادت دارند فهرستی از کارهای روزانه، یادداشت‌ها و اطلاعات را برای کارهای روزمره خود تهیه کنند. آن‌ها از کاغذهای یادداشت چسبان یا یک دفتر کوچک استفاده می کنند. اما روشی ساده و کاربری وجود دارد که جایگزین خوب و کم هزینه‌ای است و آن استفاده از یک تخته سفید کوچک است که می‌توان، آن را در یک گوشه کوچک از آشپزخانه قرار داد.
چه راهکارهای برای کاهش مصرف کاغذ در محل کار (دفتر، مطب، فروشگاه) وجود دارد؟
جای اصلی استفاده از اوراق و کاغذ در دفاتر است. مطب‌ها هم در هر قفسه و در هر میز و کمد پر از کاغذ هستند. در ادامه روش‌هایی که می‌توانید برای کاهش مصرف کاغذ استفاده کنید را مرور می‌کنیم. بدیهی است که ما نمی‌توانیم به طور کامل کاغذ را از دفاتر خود حذف کنیم، بنابراین تصمیم می‌گیریم از کاربرد آن کم کنیم.
1_قبل از چاپ کردن یا پرینت گرفتن فکر کنید و فقط در مواقع ضروری از آن استفاده کنید
اگر لازم است که برگه‌ای چاپ شود، محتوای آن را ویرایش کنید. یک بار یا دو بار نوشته خود را دوباره بررسی کنید تا از هر نوعی اشتباه که منجر به چاپ چندباره شود، جلوگیری کنید. ویرایش دقیق نیاز به چاپ همان اسناد را دو تا سه بار کاهش می‌دهد.
2_فقط بخش هایی را که لازم دارید چاپ کنید
برای چاپ کردن چند خط یک صفحه کامل را هدر ندهید و با کمی حوصله فقط بخش‌های مورد نیاز را چاپ کنید. این کار هم با استفاده از عملکرد «صفحات انتخابی» در فرایند چاپ یا کپی کردن و چسباندن متن مورد نیاز در یک برگه جدید حاصل می‌شود.
3_ استفاده از ایمیل به جای نامه‌نگاری
همیشه می‌توانید به جای ارسال نامه، ایمیل بفرستید. نیازی به چاپ و تحویل آن نیست. فقط لازم است که نامه را تایپ کنید و از طریق ایمیل ارسال کنید.
4_ استفاده مجدد از کاغذ
خیلی از اوقات، افراد روی یک طرف کاغذ چاپ می‌کنند و بعد از استفاده آن را دور می‌اندازند. به یاد داشته باشید که در طرف دیگر کاغذ یک برگه کاملا قابل استفاده وجود دارد که می‌توان از آن برای یادداشت‌ها یا حتی چاپ‌های بیشتر استفاده کرد.
5_ ایجاد بایگانی دیجیتال
اسنادی که به صورت الکترونیکی ذخیره می‌شوند اغلب نسبت به آنچه در کمد قفل شده نگهداری می‌کنیم، ایمن‌تر هستند. علاوه بر این، به هیچ وجه فضای فیزیکی اشغال نمی‌کنند، همچنین دسترسی به اطلاعات پرونده‌های دیجیتال به مراتب آسان‌تر و سریعتر از دسترسی به نسخه چاپی اسناد است.
6_بانکداری الکترونیک و دولت الکترونیک
استفاده از روش‌های نوین بانکداری با وجود کمک به کاهش مصرف کاغذ باعث کاهش آلودگی هوا و مصرف سوخت هم می‌شود. می‌توانید بدون حضور در بانک و بدون استفاده از حواله، فیش، دفترچه حساب، رسیدهای کاغذی، اکثر کارهای خود را با استفاده از حساب بانکی مجازی انجام دهید.
سایر کارهای اداری که برای کاهش مصرف کاغذ و حفظ محیط زیست باید به صورت غیر حضوری انجام شوند از این قرار هستند:
- نامه‌نگاری‌های اداری
- دریافت یا تمدید مجوزها
- عملیات مربوط به گمرک
- اداره مالیات
- گذرنامه
- کارت‌های شناسایی
- دفترچه‌های بیمه
- تمام ثبت نام‌ها اعم از آموزشی و …
7_روزنامه‌ها، مجلات و کتاب‌های دیجیتال
در حال حاضر بیشتر روزنامه‌ها، مجلات و کتاب‌ها علاوه بر نسخه چاپی نسخه مجازی را نیز همزمان منتشر می‌کنند، حتی بسیاری از آن‌ها فقط نسخه دیجیتالی را ارائه می‌دهند.ولی این هنوز کافی نیست و هرچه سریعتر باید به روزی برسیم که تمام رسانه‌های نوشتاری فقط نسخه مجازی منتشر کنند.
بر عهده ما است که با نخریدن نسخه چاپی روزنامه و مجله و استفاده از نسخه مجازی این روند را تسریع کنیم.
