زوال عقل یا دمانس در حال تبدیل شدن به واقعیت شایعی در جامعه سالمند ما است. همه‌مان تأثیر چنین وضعیتی را کم و بیش بر روی کسانی که دوستشان داریم، دیده‌ایم و بسیار وحشتناک است. سؤالی که در مواجهه با چنین شرایطی پیش می‌آید این است که تغذیه چه نقشی را در جلوگیری از آن بازی می‌کند؟ پیش از اینکه به این موضوع بپردازیم، ابتدا زوال عقل را تعریف می‌کنیم چرا که منشأ آن می‌تواند برای بسیاری از افراد، گیج‌کننده و مبهم باشد.
زوال عقل یا دمانس را مجموعه‌ای از علائم مرتبط با اختلال شناختی و حافظه توصیف می‌کنند که معمولاً با افزایش سن و کاهش توانایی فرد در انجام فعالیت‌های روزانه آغاز می‌شود و در حال حاضر بیش از 35 میلیون نفر در سراسر جهان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
موضوعی که فکر می‌کنیم، افراد ممکن است درباره زوال عقل اشتباه درک کنند این است که علی‌رغم ارتباط شدید آن با افزایش سن، جزء طبیعی شرایط افزایش سن به شمار نمیرود و درواقع نوعی از اختلال محسوب می‌شود.
چه چیزی باعث زوال عقل یا دمانس می‌شود؟
بیماری آلزایمر اختلالی نوروژنتیکی است (شرایطی که در آن موجب مرگ نورون‌ها می‌شود. مغز انسان شامل میلیاردها نورون است.) و دلیل اصلی زوال عقل به شمار می‌رود. بیماری آلزایمر با کاهش تدریجی اما شدید در عملکرد شناختی، ارتباطی و حرکتی همراه است که درنهایت می‌تواند بیماران را در وضعیتی رها کند که برای انجام ساده‌ترین امور روزانه خود به کمک دیگران نیاز داشته باشند.
سن، ژنتیک و سابقه خانوادگی از مهم‌ترین عوامل این بیماری به شمار می‌روند اما برخی مشکلات فیزیولوژیکی همچون فشار خون بالا نیز نقش مهمی را در افزایش خطر ابتلا به چنین اختلالی بازی می‌کند.
بر اساس گزارش بین‌المللی سال 2014 درباره بیماری آلزایمر:
شواهد کاملاً محکمی از گروهی اپیدمیولوژیک موجود است که نشان می‌دهد رعایت رژیم غذایی مدیترانه‌ای (با مصرف پروتئین غلات، میوه‌ها، ماهی و سبزیجات) خطر کاهش شناخت و دمانس را تا حد زیادی کم می‌کند.
این بیانیه جای تعجب ندارد چرا که مظنونین مهمی از جمله فشار خون بالا، قند و کلسترول به عنوان عوامل اصلی فیزیولوژیکی برای آلزایمر و دمانس هستند.
ما میدانیم که رژیم غذایی مدیترانه‌ای توانایی بالایی در کمک به بهبود این مشکلات دارد.
و باید صادقانه بگوییم که پیشگیری به طور مشخص از اهمیتی اساسی برخوردار است به خصوص با توجه به این بیانیه وخیم از یک مقاله منتشر شده درباره زوال عقل و آلزایمر:
درمان‌های کنونی برای دمانس به شدت محدود هستند و در پیشگیری یا کاهش پیشرفت بیماری تأثیر بسیار کمی دارند.
این باعث شد تا به آنچه که تاکنون به عنوان رژیم غذایی MIND شناخته می‌شد (که اساساً نسخه ترکیبی رژیم غذایی مدیترانه‌ای و DASH است) برسیم و اکنون به ما ثابت شده است که این رژیم غذایی به طور مشخص از مؤثرترین الگوهای غذایی در دسترس برای کاهش خطر آلزایمر و زوال عقل است.
منبع:
