امروزه شبکههای اجتماعی را میتوان یکی از تاثیرگذارترین نتایج پیشرفت فناوری به شمار آورد که به سبب قابلیتهای خاص خود و همچنین محبوبیتی که در میان اقشار مختلف دارند، توانستهاند در عرصههای گوناگون زندگی ما وارد شوند و تاثیر زیادی بر زندگی فردی و اجتماعی ما داشته باشند. امروزه بخش وسیعی از افراد جامعه ما حداقل در یکی از این شبکههای اجتماعی عضو هستند و هرکس متناسب با علایق و سلایق خود، اقدام به انتشار محتوا در شبکههای اجتماعی میکند. اما نکتهای که همواره باید به آن توجه کرد این است که انتشار هر محتوای دلخواه در این شبکهها کار درستی نیست و گاهی برای فرد منتشرکننده، تاثیرات جدی به دنبال دارد. در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با موارد مهمی که لازم است از انتشار آنها در شبکههای اجتماعی خودداری کنید آشنا کنیم تا با دانستن آنها، به مشکلاتی که در پی این مسائل ایجاد میشود، دچار نشوید. با ما همراه باشید.
روابط عاطفی و عاشقانه خود را همه جا منتشر نکنید!
به سبب اهمیت و همچنین رواج بیشتر این مسئله نسبت به سایر موارد، در ابتدا به بررسی علل لزوم منتشر نکردن روابط عاطفی در شبکههای اجتماعی میپردازیم. بسیاری از افرادی که در شبکههای اجتماعی و به ویژه اپلیکیشن اینستاگرام فعال هستند، هر روزه اقدام به انتشار پستهایی درباره رابطه عاشقانه خود میکنند. گاهی این مسئله در برخی از افراد به صورت افراطی مشاهده میشود و شخص موردنظر، سعی در هر چه بیشتر برجسته نشان دادن رابطه عاشقانه خود با فرد دیگری میکند. پیش از هر توضیحی باید بدانید که رابطه عاشقانه شما از مسائل شخصی زندگی شماست و در میان گذاشتن سیر تا پیاز آن با دیگران، سبب ایجاد دخالتهای نابهجای سایرین در زندگی شما خواهد شد.
این مسئله از جنبههای گوناگون سبب ایجاد مشکلاتی برای فرد میشود. به عنوان مثال اگر به هر دلیلی رابطه عاشقانه فرد دچار مشکلی شود یا فرد بخواهد این رابطه را پایان دهد، با موجی از هجمهها و قضاوتها رو به رو میشود و این مسئله قطعا برای وی آزاردهنده خواهد بود.
رعایت ادب و احترام سایرین در شبکههای اجتماعی
این مسئله را نیز میتوان یکی از مهمترین چالشهای یک دهه اخیر جامعه ما به شمار آورد. همانطور که میدانید، همه شبکههای اجتماعی در بستر فضای مجازی ایجاد شدهاند. تفاوت اصلی فضای مجازی با فضای حقیقی در این است که اشخاص در فضای مجازی به صورت مستقیم و رو در رو با یکدیگر ارتباط برقرار نمیکنند؛ این مسئله سبب میشود که بیشتر اشخاصی که در شبکههای اجتماعی فعال هستند، دچار یک دگرگونی شخصیت در این فضا و به عبارتی دیگر، مبدل شدن شخصیت اصلی به فردی کاملا متفاوت با آنچه که واقعا هستند، بشوند. از نتایج این موضوع میتوان به عدم رعایت ادب و احترام سایرین در این فضا از جانب این افراد اشاره کرد.
این اشخاص به صورت کاملا عادی به هر کسی که دلشان بخواهد بیاحترامی میکنند و گاهی این بیاحترامی را با کمی چاشنی فحش و الفاظ رکیک همراه میکنند. جالب اینجاست که در بسیاری از این موارد، شخص توهینکننده هیچ نفع و ضرری از جانب فردی که به وی توهین میکند، ندیده است. به عنوان مثال مشاهده میشود که افراد زیادی پس از باخت تیم فوتبال محبوبشان در برابر تیم دیگر، به صفحه شخصی بازیکنان تیم مقابل حمله میکنند و آنها را با موجی از الفاظ رکیک، رو به رو میکنند.
برای رفع این مشکل، بهترین راهکار آموزش همگانی آن هم از سنین کم است و لازم است فرهنگ استفاده از فضای مجازی را به کودکان آموزش داد. همچنین ایجاد قوانین بازدارنده برای فعالان این عرصه (مانند در نظر گرفتن مجازات برای توهین در فضای مجازی همانند دنیای حقیقی) سبب میشود تا این مسئله تا حد زیادی حل شود.
بهتر است در مسائلی که حقیقتا برای ما مشکلی ایجاد نمیکند، کمی خونسردی خود را حفظ کنیم و در نظر داشته باشیم که شخصی که به وی توهین میکنیم آیا واقعا شایسته آن هست یا خیر؟ آیا به این مسئله توجه میکنیم که وی هم یک انسان است و همانگونه که ما راضی نیستیم کسی به ما اهانت کند، برای وی نیز این کار آزاردهنده است؟

اظهار نظر نکردن درباره موضوعاتی که در آنها تخصصی نداریم!
یکی دیگر از مسائلی که لازم است در شبکههای اجتماعی منتشر نکنیم، نظرات شخصی ما درباره موضوعات و مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و … است، به ویژه زمانی که درباره آنها هیچ اطلاعات و تخصصی نداریم. امروزه بسیاری از فعالان فضای مجازی، بدون داشتن اطلاعات کافی درباره بسیاری از مسائل اظهار نظر میکنند و گاهی در طی این اظهار نظر، افراد دیگری را نیز زیر سوال میبرند.
بهتر است این مسئله را همواره در نظر داشته باشیم که لازم است در مسائلی که تخصص و تجربه ای نداریم و همچنین مسائلی که در آنها ذی نفع نیستیم، اظهار نظر نکنیم و اظهار نظر را به متخصصان امر و صاحبنظران یا افرادی که مستقیما با آن مسئله در ارتباط هستند بسپاریم.
با سلبریتیها مهربان باشید!
افراد مشهور مانند هنرمندان، ورزشکاران، مجریان تلویزیونی و … نیز همانند افراد عادی در شبکههای اجتماعی فعال هستند. این افراد که تحت عنوان «سلبریتی» شناخته میشوند، معمولا افرادی هستند که برای همگان شناخته شدهاند و گاهی از چند صدهزار تا چند میلیون نفر دنبالکننده دارند. این افراد معمولا در بسیاری از مواقع بدون هیچ دلیلی آماج حملات و کامنتهای ناسزا یا تمسخرآمیز دیگران واقع میشوند. البته گاهی پیش میآید که این حملات کاربران، به سبب اظهارنظر یا اقدام خاصی از سوی خود سلبریتی صورت میگیرد.
اما آنچه لازم است مورد توجه داشته باشیم این است که افرادی که به شهرتی دست پیدا کردهاند، گاهی این شهرت نتیجه سالها زحمت آنها بوده است. سلبریتیها نیز همانند دیگر افراد جامعه دارای زندگی شخصی هستند و هر کسی مسئول زندگی شخصی خودش است. بهتر است در شبکههای اجتماعی، نسبت به اعمال شخصی سلبریتیها واکنشی نشان ندهیم و از قراردادن کامنتهای نابهجا یا تهمت و تهدید خودداری کنیم. زیرا این اعمال فقط نشان دهنده شخصیت خود ما خواهد بود و با این کار هیچ آسیبی به کسی (جز شخصیت خود ما) وارد نمیشود.
نیازی نیست لحظه به لحظه مسافرتتان را به اطلاع سایرین برسانید!
بسیاری از فعالان فضای مجازی، وقتی به مسافرت میروند، بسیار علاقهمند هستند که ذوق و خوشحالی خود را با دوستان و فالورها سهیم شوند. توجه کنید که بهتر است این عمل را پس از برگشتن از مسافرت انجام شود. شما در هنگامی که در مسافرت هستید، سایر مردم را از اینکه در خانه کسی نیست با خبر نسازید. زیرا ممکن است با اطلاع دیگران از نبود شما در منزل، مواردی مانند سرقت از خانه برای شما پیش آید. این اشتباه از شایعترین عملهایی است که در شبکههای اجتماعی و به ویژه اینستاگرام رواج دارد و حتما لازم است مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا بعضی اوقات باعث به وجود آمدن مشکلاتی غیرقابل اجتناب از لحاظ مالی پدید میآید.
وضعیت مکانی که اکنون در آن هستید!
یکی از قابلیتهای جدید گوشیهای هوشمند، قابلیت مکان یابی است و تلفنهای هوشمند میتوانند از طریق GPS، آدرس شما را ردیابی کنند و به انواع کانالهای اجتماعی بدهند. مثلا در اینستاگرام، توانایی نمایش موقعیت اکنون شما است و میتوانید با به نمایش گذاشتن هر فایل در صفحه خود، آدرس خود را بگویید. توصیه ما این است که شماره همراهتان یا آدرس جغرافیایی محل سکونت خود را در صفحههایی که دسترسی همگانی به آنها وجود دارد منتشر نکنید. زیرا ممکن است اشخاصی به دلایل مختلف با پیدا کردن شماره همراه و نشانیها، چیزهای زیادی از شما به دست بیاورند و به روشهای بسیاری از آنها استفادههای سوء کنند.
اطلاعات شغلی و تخصصی خود را منتشر نکنید!
یکی از مسائلی که امروزه در شبکههای اجتماعی بسیار شایع شده است، افشای اطلاعات شخصی و سری در شبکههای اجتماعی است. گاهی این اطلاعات مهم به طور ناآگاهانه برملا میشوند. به طور مثال احتمال دارد که قرارداد سری در رابطه با شغلتان را به صورت ناآگاهانه و در قالب یک عکس، پخش کنید. در کل بر ملا شدن اسناد شغلی و مالی، حتی اگر اجازه به اشتراکگذاری آن را داشته باشید، دارای پیگرد قانونی است و هنگام پخش تصاویر شغلی و تخصصی خود، لازم است به تبعات آن توجه داشته باشید.

لازم نیست تصاویر خریدهای گرانبها را به همه نشان بدهید!
در چند سال اخیر در فضای مجازی، پخش عکسهایی از زندگی پرزرق و برق و شیک باب شده است. همینطور بعضیها پس از خرید کالاهای پرهزینه مانند اتومبیل، مسکن، تلفن همراه و…، تصاویر آنها را با هدف فخرفروشی و … در فضای مجازی پخش میکنند و میخواهند خوشحالی و ذوق خود را با افراد دیگر به اشتراک بگذارند. توجه کنید که این عمل را به دو جهت پیشنهاد نمیکنیم:
اول این که پخش این عکسها، احساس عصبانیت و حسادت را در کسانی که توانایی تهیه این لوازم را ندارند شعلهور میکند که به روشهای گوناگون، در فضای مجازی یا در واقعی، باعث به وجود آمدن مشکلاتی شود. مانند استفاده نابهجا از این عکسها، پخش شایعه اکاذیب و… دوم این که این عمل همانقدر که باعث مشهور شدنتان در این فضاها خواهد شد، خطر سرقت، کلاهبرداری و سایر مسائل مشابه را بیشتر میکند.
فضای مجازی قابلیتهای مثبت بیشماری دارد. از جمله این قابلیتها میتوان به آسانتر شدن ارتباطات و از بین رفتن محدودیت مسافت اشاره کرد. اما در کنار همه این ویژگیهای مثبت، فضای مجازی دارای اشکالاتی نیز هست که بسیاری از این مشکلات (همانند مواردی که اشاره شد) در اثر کوتاهی خود شخص و انتشار موارد نادرست در این شبکهها، به وجود میآید. در این مقاله سعی کردیم شما را با مهمترین مسائلی که بهتر است در شبکههای اجتماعی منتشر نکنید، آشنا سازیم. امیدواریم با رعایت این مسائل، آرامش و آسایش هر چه بیشتر را برای خود و خانوادهتان در فضای مجازی ایجاد کنید.