امروزه فعالیت در شبکه‌های اجتماعی به امری رایج برای اقشار مختلف جامعه تبدیل شده است و کاربران ساعت‌های طولانی را صرف آن میکنند. این محبوبیت زیاد باعث افزایش بیش از حد کاربران فعال در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، تلگرام و… شده است. طبق آمارهایی که اخیرا توسط فیسبوک ارائه شده، کاربران شبکه اجتماعی اینستاگرام از مرز 1 میلیارد هم گذشته است.
هرچه تعداد کاربران بیشتری در یک شبکه اجتماعی حضور داشته باشند، سوء استفاده در آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند. امروزه به دلیل کمبود آگاهی بعضی از کاربران شبکه‌های اجتماعی، توسط مجرمان سایبری و هکرها با حساب‌های کاربری ناشناس مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند.
چون این افراد به روش‌های مختلفی به کاربران صدمه‌های مالی و روانی وارد میکنند. ما در این مقاله روش‌های مختلف این نوع سوء استفاده‌ها را برای شما بیان خواهیم کرد تا بیشتر آگاه شوید و در دام آن‌ها نیافتید.
بر قرار کردن روابط صمیمی
یک نوع کلاه‌برداری رایج در شبکه‌های اجتماعی به این صورت است که مجرم با درست کردن یک حساب کاربری ناشناس و جعلی با کاربران مختلف شروع به ایجاد روابطی دوستانه و عاشقانه می‌کند تا بعد از این که به صورت کامل احساسات آن‌ها را به خود جلب کرد، سوء‌استفاده‌هایی مانند کلاه‌برداری، باج‌گیری و سایر مقاصد غیر اخلاقی داشته انجام دهد. این نوع جرم که در اصطلاح به آن catfishing نیز می‌گویند در شبکه‌های اجتماعی مختلف مانند اینستاگرام، تلگرام، فیسبوک و سایت‌های دوست‌یابی اتفاق می‌افتد.
در این شگرد ابتدا مجرم با ایجاد اعتماد با کاربر و افزایش روابط صمیمی فرد را گمراه می‌کند در مرحله بعد می‌خواهد که با او ملاقات حضوری داشته باشد اما پس از آن که فرد این درخواست را می‌پذیرد به او اعلام می‌کند که برای مواردی مانند هزینه سفر، تهیه بلیط، دریافت ویزا و… نیازمند مبلغی مشخص است و از فرد مقابل می‌خواهد که این مبلغ را برای او واریز کند. مشکلات برای ملاقات یکی پس از دیگری توسط او اعلام می‌شود تا این که دیگر برای او هزینه‌ای ارسال نشود که پس از آن به احتمال زیاد حساب کاربری ناشناس خود را حذف کرده و با افراد دیگر وارد ارتباط می‌شود.
ساختن پروفایل جعلی مشابه یک فرد دیگر
یکی دیگر از سوء‌استفاده‌های که با حساب‌های کاربری ناشناس انجام می‌شود ساختن پروفایل مشابه یک شخص دیگر برای انجام کارهای مجرمانه است. در این روش برای واقعی نشان دادن پروفایل‌های جعل شده اقدام به جمع آوری تصاویر پروفایل، فیلم، شغل، سن، محل تولد و … یک فرد میکنند و پروفایل حساب ناشناس را کاملا مشابه شخص مورد نظر ایجاد میکنند و سپس به روش های گوناگونی از آن استفاده می‌شود به طور مثال با انتشار تصاویر و فیلم‌های نامناسب سبب آبروریزی شخص صاحب پروفایل اصلی می‌شوند.
روشی دیگر در این نوع سوءاستفاده، هک حساب شبکه اجتماعی یک شخص و تغییر دادن رمز عبور او است. پس از به دست گرفتن حساب شخص، به دنبال کنندگان و افراد نزدیک به او با ارسال پیامی اعلام میکنند که کیف پول خود را گم یا فراموش کرده‌اند و نیازمند مبلغی برای بازگشت به محل سکونت خود هستند یا در بیمارستان و مکان‌های این چنینی نیازمند پول هستند. در این شرایط شخص مقابل با بررسی پروفایل او مطمئن می‌شود که دقیقا همان کسی است که او می‌شناسد و به همین خاطر برای انجام کمک اقدام به واریز پول به شخص مجرم میکنند.
برنده شدن در قرعه کشی
کلاه برداران در این روش با ساختن پروفایل‌های تقلبی شرکت‌های بزرگی همچون تلگرام، اینستاگرام، واتس آپ، فیسبوک اقدام به ارسال پیام‌های با محتوای برنده شدن در قرعه کشی صورت گرفته به مخاطبین مختلف میکنند بعضی از پیام‌های ارسالی برای این که که اعتماد کاربران را جلب کنند به زبان انگلیسی فرستاده می‌شوند که اغلب هم در آن اشتباهات نگارشی زیادی هست.
پس از آن که فرد مورد درخواست نحوه دریافت جایزه خود را می‌کند از او می‌‌خواهند که باید بابت ارسال جایزه، هزینه‌ای نیز پرداخت کنید حتی در بعضی موارد ممکن است رمز و اطلاعات کارت‌های فرد مورد نظر را دریافت کنند و در زمان مناسب اقدام به خالی کردن حساب بانکی شخص فریب خورده میکنند.
پیام‌های تبلیغاتی جعلی
شرکتها و سایت‌های اینترنتی به دلیل اینکه تعداد زیادی از مشتریان آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی شلوغ حضور دارند در شبکه‌های اجتماعی فعالیت‌های گوناگونی جهت تبلیغات انجام می‌دهند.
مجرمان با سوء استفاده از این مورد اقدام به ساختن صفحاتی به اسم این شرکتها میکنند و پیام‌های تبلیغاتی مبنی بر حراجی یا تخفیف ویژه به افراد زیادی به صورت خصوصی ارسال میکنند و لینکی برای خرید در پیام ثبت میکنند که همه این لینک‌ها یا توسط کوتاه کننده لینک تغییر یافته یا دامنه‌ای مشابه شرکت اصلی است. فرد برای دریافت تخفیف ویژه و خریداری محصول اقدام به بازکردن لینک و وارد کردن اطلاعات بانکی خود در این صفحات جعلی می‌کند غافل از اینکه مورد حمله فیشینگ قرار گرفته است و پس از مدتی کارت بانکی او هک شده و مبالغ بالایی از حساب او برداشت میکنند.
راه های مقابله با تهدیدهای احتمالی
حالا که با تهدیدهای که با حساب‌های کاربری ناشناس صورت می‌گیرد تا حدود زیادی آشنا شدید، لازم است که راه‌های مقابله با این تهدیدات را نیز فرا بگیرید. با این اقدامات که در ادامه خواهیم گفت می‌توانید از اطلاعات خصوصی خود محفاظت کنید و اجازه دسترسی مجرمان و هکرها را به حریم خصوصی خود ندهید.
احراز هویت دو مرحله‌ای را فعال کنید
یکی از عوامل مهمی که از نفوذ هکرها و مجرمان به حساب های شبکه‌های اجتماعی افراد جلوگیری می کند فعال بودن احراز هویت دومرحله ای حساب کاربری آن‌ها است. در اصل احراز هویت دو مرحله ای یک لایه امنیتی به حساب کاربری افراد اضافه کند تا در صورتی که هکری نام کاربری و رمز عبور یک فرد را داشت نتواند به حساب شخصی او دسترسی پیدا کند، چون رمز دوم را نمی‌توان به راحتی به دست آورد.
از درج اطلاعات خودتان خود داری کنید
در بعضی شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام در قسمت حساب کاربری می‌توان یک متن در مورد خود درج کرد. توجه کنید که در این قسمت اطلاعات شخصی خود را درج نکنید تا حریم خصوصی‌تان محفوظ بماند و از آن سوء‌استفاده‌های احتمالی نشود.
حساب کاربری‌تان را در حالت خصوصی (Private) قرار دهید
با تغییر حساب کاربری از حالت عمومی به خصوصی از دسترسی افراد ناشناس به عکس‌ها و فیلم‌های خود جلوگیری کنید و هرکسی که بخواهید به آن ها دسترسی داشته پیدا کند ابتدا باید به صورت دستی توسط شما تایید شود.
توجه کنید به افرادی که نمی‌شناسید اجازه دسترسی به صفحه خود را ندهید چون در غیر این صورت خصوصی کردن صفحه معنایی نخواهد داشت.
موقعیت مکانی خود را منتشر نکنید
نکته دیگری که باید برای جلوگیری از دستیابی سودجویان به اطلاعات شخصی به آن توجه کنید ثبت موقعیت مکانی در تصاویر و پست‌ها است. هنگام ثبت تصاویر و ویدیوها در یک شبکه اجتماعی مانند اینستاگرام امکان ثبت موقعیت مکانی را غیر فعال کنید.
حفاظت از اطلاعات کاربری, جلوگیری از هک شدن حساب کاربری
